Oʻzbekiston tijorat banklarida soʻnggi ikki oyda omonat stavkalari pasayishni boshladi. Ushbu pasayish ko‘plab banklar tomonidan amalga oshirilmoqda, ayniqsa milliy valyutadagi omonatlar bo‘yicha sezilarli oʻzgarishlar yuz bermoqda.
TBC Bank va Anorbank omonat stavkalarini ilk bo‘lib pasaytirgan banklar sifatida ajralib turmoqda. Mazkur banklar omonat stavkalarini yillik 27% dan 23% gacha pasaytirgani ma’lum. Ushbu stavkalar avvalgi yillarda taqdim etilgan yuqori foizlar bilan solishtirganda ancha pastdir.
Hozirda boshqa tijorat banklari ham omonat stavkalarini pasaytirish jarayoniga kirishgan. Ba’zi banklar bu haqda rasmiy ma’lumot bermagan bo‘lsa-da, ayrim banklarda omonat stavkalari 2-3 foizga kamaygan. Bu o‘zgarishlar asosan milliy valyutadagi omonatlar bo‘yicha kuzatilmoqda.
Garchi asosiy stavka oshirilgan bo‘lsa-da, omonatlar bo‘yicha foiz stavkalari pasaymoqda.
Otabek Bakirov o‘z telegram kanalida shunday yozadi: Stavkalarni bozordagi talab/taklif, tarkibiy va konʼyunkturaviy oʻzgarishlarsiz sunʼiy pasaytirilishi qanday oqibatlar yaratishini hammamiz koʻrganmiz. Valyuta kursiga bosim ortishi, korrupsion kanallar paydo boʻlishi, norasmiy tranzaksiyalarning kengayishi – bu toʻliq oqibatlar emas».
Omonat stavkalarining pasayishi 2024-yilning 1-aprelidan boshlab barcha tijorat banklarida davom etishi kutilmoqda. 1-apreldan boshlab milliy valyutadagi omonatlar uchun maksimal foiz 23% dan oshmasligi kerak. Bu o‘zgarish omonat bozorining shartlarini o‘zgartirishi mumkin, chunki ilgari yuqori foizlar taklif qilgan banklar endi kamroq rentabellikni taqdim etmoqda.
Omonat stavkalarining pasayishiga O‘zbekiston Markaziy bankining monetar siyosatidagi o‘zgarishlar sabab bo‘lishi mumkin. Bu pasayish inflyatsiyaning pasayishi yoki boshqa iqtisodiy omillar bilan bog‘liq bo‘lishi mumkin. Yaqinda Markaziy bank monetar siyosatini qayta ko‘rib chiqishi haqida xabar bergan edi.